Elektrik mühendisliği mezunları, inşaat sektöründe yalnızca proje tasarımı veya kablolama gibi teknik uygulamalarda değil; aynı zamanda şantiye şefliği gibi yönetimsel görevlerde de yer almak isteyebiliyor. Bu bağlamda sıkça sorulan sorulardan biri şudur:
“Elektrik mühendisi şantiye şefi olabilir mi?”
Bu yazımızda, elektrik mühendislerinin şantiye şefliği yapma hakkı olup olmadığını; hangi yapı sınıflarında görev alabileceklerini, yasal sınırlamaları ve sektörel uygulamaları tüm yönleriyle ele alıyoruz.
Şantiye Şefi Nedir?
Öncelikle, “şantiye şefi” tanımını netleştirelim:
- Şantiye şefi; inşaat sürecinin ruhsat ve projelere uygun olarak yürütülmesini sağlayan, sahadaki tüm uygulamaları denetleyen ve yasal sorumluluğu üstlenen kişidir.
- Bu görev, yalnızca yapı inşa sürecini değil; elektrik, mekanik, altyapı gibi tüm disiplinleri kapsar.
Mevzuata Göre Elektrik Mühendisleri Şantiye Şefi Olabilir mi?
Evet, elektrik mühendisleri yasal olarak şantiye şefi olabilir. Bu yetki, Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği, Yapı Müteahhitlerinin Sınıflandırılması ve Kayıtlarının Tutulması Hakkında Yönetmelik ve İmar Kanunu kapsamında tanımlanmıştır.
Şantiye Şefi Olabilecek Meslekler:
- İnşaat mühendisleri
- Mimarlar
- Makine mühendisleri
- Harita mühendisleri
- Elektrik mühendisleri
- Çevre mühendisleri
- Teknik öğretmenler (sınırlı yetkiyle)
Bu kapsamda elektrik mühendisleri, belirli yapı sınıflarında şantiye şefi olarak atanabilir. Ancak her yapı türünde değil.
Elektrik Mühendisleri Hangi Yapı Türlerinde Şantiye Şefi Olabilir?
Elektrik mühendislerinin şantiye şefliği yapabileceği yapı türleri, yapı sınıfı esasına göre belirlenmiştir. Bu sınıflandırma, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yapılır.
Elektrik Mühendislerinin Yetkili Olduğu Yapı Türleri:
- ve 2. sınıf yapı grupları
- Tek katlı konutlar
- Geçici yapılar
- Basit atölyeler
- Prefabrik yapılar
- Bazı endüstriyel elektrik altyapı projeleri
- Elektrik tesisatı projelerinin uygulandığı küçük ölçekli yapılar
Yetkili Olunmayan Yapılar:
- Çok katlı apartmanlar
- AVM, otel, hastane gibi büyük ölçekli ticari yapılar
- Karma yapılarda genel şeflik (ana yapı şefliği)
- Betonarme iskeletli yüksek yapı projeleri
Bu yapı türlerinde sadece inşaat mühendisleri veya mimarlar şantiye şefi olabilir. Elektrik mühendisleri sadece alanına özel uygulama şefliği (örneğin elektrik uygulama sorumlusu) yapabilir.
Elektrik Mühendisleri İçin Şantiye Şefliği Şartları
Şantiye şefi olabilmek için aşağıdaki şartlar elektrik mühendisleri için de geçerlidir:
- Oda Kaydı
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO)’na kayıtlı olmak zorunludur. Oda kaydı olmayan mühendis, hiçbir şekilde şantiye şefi olamaz.
- SGK Bildirimi
Şantiye şefi olarak görev alınacak her proje için SGK sistemine kayıt yapılmalıdır. Aynı anda birden fazla şantiyede aktif şeflik yapmak yasaktır.
- Yapı Ruhsatı Uygunluğu
Görev alınacak yapı sınıfı, elektrik mühendisinin yetkili olduğu yapılar arasında olmalıdır. Belediyeler, yapı ruhsatında bu uyumu kontrol eder.
Elektrik Mühendisleri İçin Uygulama Tavsiyeleri
Eğer elektrik mühendisi olarak şantiye şefi olmak istiyorsanız aşağıdaki adımlar, sizi daha profesyonel bir konuma taşır:
- Küçük Ölçekli Projelerle Başlayın
İlk deneyimlerinizi prefabrik konut, şantiye konteyneri, tarımsal depo, düşük güçlü elektrik tesisatı uygulamaları gibi küçük işlerle kazanın.
- Uygulamalı Eğitimlere Katılın
Ken Academy gibi online platformlar, elektrik mühendisleri için şantiye yönetimi, saha kontrolü, elektrik projelerinde uygulama hataları gibi dersler sunar.
- Disiplinler Arası Çalışmaya Açık Olun
Şantiye şefliği, yalnızca kendi mühendislik alanınızı değil; yapı, mekanik, malzeme ve insan ilişkileri gibi alanları da kapsar. Bu yönünüzü geliştirin.
Elektrik Mühendisleri Şantiye Şefi Olabilir Ama Sınırlı Yapılarda
Elektrik mühendisleri yasal olarak şantiye şefi olabilir. Ancak bu yetki, yalnızca düşük yapı sınıfına ait projelerde geçerlidir. Büyük ölçekli bina ve karma projelerde genel şeflik yetkileri bulunmaz.
Yetkili olunan yapılarda dahi:
- Oda kaydı
- SGK bildirimi
- Ruhsat onayı
- Yapı sınıfı uyumu
gibi kriterlerin eksiksiz sağlanması gerekir.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
Elektrik mühendisi olarak 3. sınıf bir konutta şantiye şefi olabilir miyim?
Hayır. 3. sınıf ve üzeri yapılarda şantiye şefliği yetkisi inşaat mühendisi veya mimarlara aittir.
Sadece elektrik tesisatı yapılan bir yapıda şeflik yapabilir miyim?
Genel şantiye şefi olamazsınız, ancak elektrik uygulama sorumlusu olarak yer alabilirsiniz.
Ken Academy eğitimi elektrik mühendisleri için uygun mu?
Evet. Özellikle yeni mezunlar ve sahada çalışmak isteyenler için uygundur.