Türkiye’de hem kamu hem özel sektörde mühendislik mesleğini icra eden birçok kişi, “Devlet memurları şantiye şefi olabilir mi?” sorusunun yanıtını merak etmektedir. Özellikle teknik hizmet sınıfında görev yapan mühendis ve mimarların, mesai dışı saatlerde ek gelir amaçlı özel sektörde şantiye şefliği yapıp yapamayacağı sık sık gündeme gelir.
Bu blog yazısında devlet memurlarının şantiye şefi olup olamayacağı, yasal mevzuat, etik kurallar ve uygulamadaki denetim süreçleri çerçevesinde detaylı şekilde ele alınmaktadır.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu Ne Diyor?
Devlet memurlarının mesleki faaliyetleri, temel olarak 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında düzenlenir. Bu kanunun 28. maddesi, memurların ticari faaliyetlerde ve serbest meslek icrasında bulunup bulunamayacağı konusunu açıkça ortaya koyar.
Madde 28 – “Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre tacir veya esnaf sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamazlar. Ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunmaları yasaktır.”
Bu maddeye göre:
- Devlet memurları ticaretle uğraşamaz
- Serbest meslek icra edemez
- Özel sektörde ücret karşılığı mühendislik hizmeti sunamaz
Şantiye Şefliği Ticari Faaliyet midir?
Evet. Şantiye şefliği, teknik bir meslek icrası olduğu kadar aynı zamanda kazanç getirici bir serbest mühendislik hizmetidir. Bir müteahhitle yapılan sözleşme ve SGK bildirimi gerektirir. Bu da devlet memurunun, kamu görevi dışında ikinci bir gelir elde etmesi anlamına gelir ve 657 sayılı yasa açısından açık bir ihlaldir.
Devlet Memurları Şantiye Şefi Olamaz!
Yukarıdaki gerekçelere dayanarak şunu net olarak söyleyebiliriz:
Devlet memurları, yasal olarak şantiye şefi olamaz.
Memuriyet devam ederken özel sektörde şantiye şefi olarak görev almak:
- Disiplin suçu teşkil eder
- SGK sisteminde çakışma tespit edilirse ceza doğurur
- İlgili kamu kurumunun iznine tabidir (ki çoğu durumda izin verilmez)
- Yasal sorumluluk ve imar kanunları açısından sorun yaratır
SGK ve Oda Denetimleri
Son yıllarda SGK ve meslek odaları, şantiye şefi SGK girişlerinin takibini çok daha sıkı yapmaktadır. Aynı anda hem kamu personeli hem özel sektör çalışanı görünen kişiler sistem tarafından otomatik tespit edilmekte ve ilgili kuruma bildirilmektedir. Bu da memur için disiplin sürecinin başlaması anlamına gelir.
“Yakınımın Şantiyesine Sadece İmza Atıyorum” Diyenlere Uyarı
Bazı devlet memurları “resmi olarak görev yapmıyorum, sadece ailemin projesi, formalite icabı imza attım” gibi gerekçelerle şantiye şefliği yapmayı düşünebilir. Ancak bu durum:
- İmza attığınız andan itibaren yasal sorumluluğunuz başlar
- O şantiyede bir iş kazası yaşanırsa sorumluluk size de yüklenir
- SGK çakışması veya yapı denetim denetiminde tespit edilirse ceza alırsınız
- Yapı ruhsatı iptal edilebilir, yapı tatil zaptı düzenlenebilir
Ne Yapılabilir? Memurluktan Ayrıldıktan Sonra…
Eğer bir devlet memuru şantiye şefi olmak istiyorsa bunun tek yasal yolu, memuriyetten ayrılmak ve serbest çalışmaya başlamaktır.
Memurluktan ayrılan kişiler:
- SGK’ya tabi özel sektör çalışanı olabilir
- Kendi şirketlerini kurabilir
- Mühendislik ve mimarlık hizmetleri verebilir
- Resmi şantiye şefi olarak atanabilir
Ayrıca meslek odasına tekrar serbest mühendis kaydı yaptırmaları gerekir.
Devlet Memurları Şantiye Şefi Olamaz
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu gereğince devlet memurlarının serbest meslek faaliyetlerinde bulunmaları yasaktır. Bu nedenle;
Devlet memurları şantiye şefi olamaz
Sadece teknik bilgi edinme amacıyla eğitimlere katılabilirler
SGK çakışması ve ruhsat imzaları ciddi yasal sonuç doğurabilir
Bu alanda çalışmak isteyen memurların tek çözüm yolu, memuriyetten ayrılıp özel sektöre geçmektir.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
Memurluk dışında boş zamanımda çalışsam sorun olur mu?
Evet. Boş zaman da olsa ücret karşılığı teknik hizmet vermek yasaktır.
Yakınımın şantiyesine gönüllü olarak yardım edebilir miyim?
Yardım edebilirsiniz ancak adınız resmi evraklarda yer alamaz, SGK bildirimi yapılamaz.