Teknik Öğretmenler Şantiye Şefi Olabilir mi?
Türkiye’de teknik eğitim fakültelerinden mezun olan teknik öğretmenler, yalnızca öğretmenlik değil, aynı zamanda mühendislik hizmetlerine de yakın birçok alanda çalışabilmektedir. Bu bağlamda en sık merak edilen konulardan biri şudur:
“Teknik öğretmenler şantiye şefi olabilir mi?”
Bu sorunun yanıtı hem yasal yönetmelikler hem de uygulama esasları açısından netleştirilmelidir. Özellikle yapı denetimi ve inşaat sektöründe aktif rol almak isteyen teknik öğretmenler için bu yazı yol gösterici olacaktır.
Teknik Öğretmen Kimdir?
Teknik öğretmen, eski adıyla Teknik Eğitim Fakülteleri, yeni sistemde ise Teknoloji Fakülteleri mezunu olan, genellikle “teknik öğretmen” veya “uygulamalı mühendis” olarak anılan kişilerdir. Mezun oldukları alanlar arasında:
- Yapı öğretmenliği
- Makine öğretmenliği
- Elektrik/Elektronik öğretmenliği
- İnşaat teknolojisi öğretmenliği
gibi bölümler yer alır.
Bu mezunlar pedagojik formasyon alarak öğretmenlik yapabildikleri gibi, özel sektörde de mühendislik ve teknik personel pozisyonlarında görev alabilirler.
Mevzuata Göre Şantiye Şefi Olabilecek Kişiler
Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği ve Yapı Müteahhitlerinin Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik, şantiye şefliğini yapabilecek meslek gruplarını açıkça tanımlar.
Buna göre;
- İnşaat mühendisleri
- Mimarlar
- Makine, elektrik, harita, çevre, jeoloji mühendisleri
- Teknik öğretmenler (belirli sınırlamalarla)
şantiye şefi olabilir.
Yani teknik öğretmenlerin şantiye şefi olabilmesi yasal olarak mümkündür, ancak bu yetki her yapı sınıfı için geçerli değildir.
Teknik Öğretmenler Hangi Yapılarda Şantiye Şefi Olabilir?
Teknik öğretmenlerin şantiye şefi olarak görev alabilecekleri yapı türleri sınırlıdır. Genellikle aşağıdaki türdeki projelerde görev almalarına izin verilir:
Uygun Yapı Türleri:
- 1. ve 2. sınıf yapılar:
- Tek katlı konutlar
- Köy evleri
- Bağ evi, ahır gibi basit tarımsal yapılar
- Küçük ölçekli depolar
- Geçici veya taşınabilir yapılar
Bu yapılarda şantiye şefliği için teknik öğretmenlerin yeterli olduğu kabul edilir.
Uygun Olmayan Yapı Türleri:
- Çok katlı konut projeleri
- Toplu konutlar
- Ticari kompleksler (AVM, otel, hastane vb.)
- Sanayi yapıları
- Yüksek riskli kamu yapıları
Bu yapılar, genellikle yalnızca inşaat mühendisi veya mimar tarafından yürütülebilecek yapı sınıfına girmektedir.
Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Teknik öğretmenlerin şantiye şefi olabilmesi için bazı ön koşulları sağlaması gerekir:
Oda Kaydı
Teknik öğretmenler, TMMOB’a bağlı ilgili meslek odasına (örneğin MMO, EMO, İMO gibi) kayıt yaptırmalıdır. Oda kaydı olmayan kişiler şantiye şefi olarak atanamaz.
Yapı Ruhsatına Uygunluk
Görev alınacak yapı, teknik öğretmenin yetki alanına uygun olmalıdır. Belediyeler ve il müdürlükleri, ruhsat başvurusunda şefin mezuniyet durumunu ve yetkisini kontrol eder.
SGK Kaydı ve Sözleşme
Şantiye şefliği, sigortalı ve sözleşmeli bir görevdir. SGK sistemine şef olarak bildirilmeyen kişiler yasal olarak şantiye şefi sayılmaz. Ayrıca, aynı anda birden fazla projede görev almak yasaktır.
Yetki Belgesi
Bazı durumlarda teknik öğretmenlerden yapı sınıfına göre yetki belgesi veya deneyim belgesi istenebilir. Oda üzerinden alınan bu belgeler, yapı denetim sürecinde gerekebilir.
Teknik Öğretmenler İçin Ken Academy Eğitimlerinin Önemi
Teknik öğretmenler, sahada görev almak istediklerinde teorik bilgilerini uygulamaya dökmekte zorlanabilir. Bu noktada Ken Academy gibi online eğitim platformları büyük destek sağlar.
Ken Academy Eğitimlerinin Avantajları:
- Şantiye şefliği özelinde modüller sunar
- Gerçek proje örnekleri ve saha uygulamalarıyla zenginleştirilmiş anlatımlar
- Teknik öğretmenler için sade ve uygulanabilir içerikler
- Sertifikalar, iş başvurularında avantaj sağlar
- “Proje okuma”, “saha yönetimi”, “betonarme uygulamaları”, “imalat takibi” gibi konulara odaklanır
Teknik Öğretmenler, Belirli Şartlarla Şantiye Şefi Olabilir
Teknik öğretmenlerin şantiye şefliği yapması mümkündür ancak yapı sınıfı ve yasal sınırlamalar dikkate alınmalıdır. Özellikle küçük ölçekli ve düşük riskli yapı projelerinde teknik öğretmenler tercih edilebilir.
Bu hakkı kullanmak isteyen teknik öğretmenlerin:
- Meslek odasına kayıt olması
- SGK ve ruhsat sürecine dikkat etmesi
- Yapı sınıfı kısıtlarını öğrenmesi
- Uygulamalı eğitimlerle kendini geliştirmesi gerekir
Sık Sorulan Sorular (SSS)
Teknik öğretmen olarak hangi yapı sınıfında şantiye şefi olamam?
3. sınıf ve üzeri yapı gruplarında şantiye şefliği yapmanız mümkün değildir.
Öğretmen olarak kamuda çalışıyorsam yine de şantiye şefi olabilir miyim?
Hayır. Devlet memuru iseniz 657 sayılı kanun gereği şantiye şefliği yapamazsınız.